En de winnaars van de Paltsprijs 2024 zijn… Almenseweg 2 te Warnsveld, later verplaatst naar het Openluchtmuseum (Juryprijs) en Kuiperstraat 56 in Zutphen (Publieksprijs).
Afgelopen zondag 15 september was het eindelijk zover, de uitreiking van de Paltsprijs! Deze tweejaarlijkse prijs is bedoeld voor particulieren en bedrijven in Zutphen, die hun pand of locatie zodanig hebben gerestaureerd dat er sprake is van versterking van de (historische) beeldkwaliteit. In het Oude Stadhuis vond na een heerlijk ontbijtje in nauwe samenwerking met Stichting Open Monumenten Comité Zutphen en met hulp van toneelgroep de Drogenappers de uitreiking plaats.
In totaal waren er twaalf aanmeldingen. Uit deze aanmeldingen zijn door Christiaan de Jong en Loïs van Es, adviseurs Erfgoed van de gemeente Zutphen en Annemarieke van der Beek, bouwkundig projectleider bij het Wijnhuisfonds een vijftal genomineerden geselecteerd voor de shortlist. Uit de shortlist is vervolgens door onze deskundige jury een top 3 voor de Juryprijs samengesteld. De jury bestond uit de volgende personen:
- Sjoerd Wannet, wethouder Cultuur & Erfgoed gemeente Zutphen
- Ineke Hissink, voorzitter Open Monumentendag Zutphen en bestuurslid Historische Vereniging
- Mark Schuitemaker, directeur Stichting Zutphen Promotie/VVV/InZutphen
- Ann-Katrin Adolph, zelfstandig restauratiearchitect AKA Erfgoed
- Suzan te Brake, directeur Stichting Wijnhuisfonds
Tijdens het juryberaad op maandag 26 augustus op het kantoor van Stichting Wijnhuisfonds en een vervolgoverleg in MSTeams op 4 september is de jury tot het volgende oordeel gekomen:
De winnaar: Almenseweg 2, Warnsveld (nu Openluchtmuseum)
Deze restauratie laat zien dat een monument meer is dan een stapel stenen, of in dit geval houten planken. Unieke geschiedenis door de opkomst van het toerisme in Zutphen en omgeving (vanwege het treinstation), verbondenheid met de Tweede Wereldoorlog en het Joods verleden, als ook de opvang van vluchtelingen na de oorlog. Het klopt ook van binnen. Bezoekers krijgen het gevoel dat je zo de jaren ’30 in stapt, van lepel tot gordijn, vloermat en waterpomp. Door het vakantiehuis te verplaatsen, te schenken aan het Openluchtmuseum en ter plaatse te restaureren is het pand voor altijd bewaard en toegankelijk voor toekomstige generaties. Zutphen staat zo ook op de kaart buiten Zutphen. Professioneel behouden door het Openluchtmuseum en tegelijk wordt het Verhaal van Zutphen voor een groot publiek blijvend verteld. Alle lof voor de bijzondere inzet van betrokkenen om dit voor elkaar te krijgen, waaronder de voormalig eigenaar, het Openluchtmuseum, de gemeente Zutphen en het Erfgoedcentrum. Een totaalrestauratie met een verhaal en daarmee een terechte en verdiende winnaar!
Tweede plaats: Oudewand 14, Zutphen
Deze restauratie laat zien dat een wisseling in eigendom risico’s en kansen met zich meebrengt. De jury was zeer gecharmeerd van hoe de vorige eigenaar deze woning na een totaalrestauratie heeft opgeleverd. Er was een harmonisch geheel ontstaan en men heeft zich extra ingespannen om het pand met veel kwaliteit te restaureren (dit blijkt bijvoorbeeld uit een prachtig gemarmerde schouw of het herplaatsen van een gevonden zoldertrap). Naar mening van de jury heeft de nieuwe eigenaar dit helaas niet geheel omarmd en dat is enorm jammer te noemen. Maar de gerestaureerde buitengevel is gelukkig overeind gebleven. Deze kleurrijke gevel zorgt voor een upgrade van de straat en leefomgeving en blijvende versterking van de historische kwaliteit. Het historische passende kleurgebruik is hierbij van grote meerwaarde. Een tweede plaats met een gouden rand voor de vorige eigenaar. Immers, de wijze waarop die dit pand heeft gerestaureerd en aangepakt verdiend alle lof!
Derde plaats: Coehoornsingel 4
Deze restauratie laat zien hoe ingewikkeld het is om een monument te verduurzamen en de juiste keuzes te maken tussen materiaalgebruik, stijlen, plinten, neuten en lijstwerk. Alle lof voor de particuliere eigenaren die veel uitzoekwerk hebben verricht om hun woning te verduurzamen en de toepassing van de restauratieladder bij het restaureren van de historische kap. Door de zorgvuldigheid waarmee door alle betrokkenen is gewerkt, is dit een voorbeeldproject voor ‘Een warme jas’. De restauratie laat zien hoe je de eerste stap van de trias energetica bij restauratie en verduurzaming van erfgoed kan toepassen: het beperken van de energievraag. Ga zo door!
Wethouder Sjoerd Wannet reikte namens de jury de prijzen uit en benadrukte hierbij het belang van verbinding en toekomstgerichtheid in historisch Zutphen. De Publieksprijs ging met 155 stemmen naar Kuiperstraat 56, waar de particuliere eigenaar een grijze, grauwe jaren ’80 gevel restaureerde en in authentieke staat terugbracht. Bestaande kozijnen zijn daarbij niet compleet vervangen, maar op een vernuftige wijze aangepast, dus met behoud van materiaal. Dat heeft het aangezicht zichtbaar goed gedaan. Tevens is het dak volledig gerestaureerd.
Paltsprijs
De Paltsprijs is een stimuleringsprijs van het Wijnhuisfonds. Met de uitreiking ervan wil de stichting bijdragen aan het behoud en herstel van het gebouwde culturele erfgoed van Zutphen. De Paltsprijs bestaat uit een oorkonde, een schildje voor aan de gevel en een aanmoediging van
€ 1.000,- voor de winnaar. De nummer twee ontvangt € 500,- en de derde plaats is goed voor € 250,-. De winnaar van de Palts Publiekprijs wint een aanmoediging van € 500,-.
Wij bedanken de inzendingen, betrokkenen, jury, gemeente Zutphen en het Open Monumenten Comité Zutphen voor alle inzet!
