Restauraties
Huize Borro maakt deel uit het Oude Bornhof, dat in 1975 is aangekocht door NV Stadsherstel Zutphen die speciaal voor dit doel was opgericht. Sinds de fusie in 2013 zijn huis en hof in handen van het Wijnhuisfonds. Huize Borro dateert uit 1343 en is in 1978 voor de laatste maal gerenoveerd.
Bijzonderheden
Borro was een kanunnik van de Sint-Walburgiskerk in Zutphen. Kort voor 1320 kocht hij een halve hectare grond met een huis tussen de Zaadmarkt, de latere Bornhovestraat en de Schupstoel. De geschiedenis van het Bornhof (Borro’s hof) begint met de stichtingsakte van 1320. Toen stelde Borro een testament op, waarin hij zijn huis en de hof vermaakte aan de armen en behoeftigen. Ook liet hij opnemen dat het beheer van huis en hof was opgedragen aan het bestuur van de stad Zutphen en dat het eigendom nooit mocht worden verkocht. Na zijn overlijden trad zijn wilsbeschikking automatisch in werking: onder toezicht van een provisor (bestuurder) gaf het huis eeuwenlang voedsel, kleding, geld en onderdak aan arme Zutphenaren.
Middeleeuwse bouwkunst
Het oorspronkelijke huis was waarschijnlijk betrekkelijk eenvoudig, maar in ongeveer 1340 liet Borro op dezelfde plaats een groot bakstenen huis bouwen met twee verdiepingen, een kelder en een hoog dak met een grondoppervlak van ongeveer 100m2. Dit huis, zoals we het nu nog steeds kennen, is een prachtig voorbeeld van 14e-eeuwse bouwkunst. Vooral het hoge dak is bijzonder: een sporenkap met een makelaarsspant, waarop nooit dakbeschot is aangebracht. Net als in de 14e eeuw kan men van binnenuit de lucht tussen de kieren van de pannen zien. De topgevel is afgedekt door ezelsruggen en voorzien van een pleisterlaag. De twee tongewelfde kelders onder het huis zijn betrekkelijk laag en vervulden waarschijnlijk geen essentiële functie vervulden. De ingang naar de kelder is via een luik aan de hofzijde. Vroeger was er ook een keldertrap in de gang direct achter de oude ingangsdeur.
Vernieuwing
Huize Borro en de naastgelegen panden zijn tijdens de 19e-eeuwse vernieuwing van het Bornhof verbouwd en gerestaureerd. Na de restauratie is in de voorgevel een klok geplaatst met daarboven de tekst: ‘Waakt dan want gij en weet niet in welke ure uwe Heere komen zal’. In 1978 is huis Borro opnieuw grondig gerestaureerd en verbouwd tot Dienstencentrum onder begeleiding van het Zutphense architectenbureau Meerstadt. Daarbij is de erker verwijderd, zijn de oude ingang en daklijsten hersteld en is de gevel geel gepleisterd. Inwendig is de indeling gewijzigd met een paar grote ruimten en een keuken op de begane grond, een recreatiezaal op de eerste verdieping en een entree met lift en kantoortjes in de linkeraanbouw. De klok in de gevel is in 1981 weer lopend gemaakt door de Zutphense restaurateur van uurwerken en speeldozen Melchert Spaander.
Na vertrek van het dienstencentrum eind 2013, opende in 2015 een biologisch restaurant in het pand wat echter niet overeenkwam met het bestemmingsplan. Momenteel staat het pand leeg en wordt gezocht naar een nieuwe functie.
Literatuur
[1] K. Etienne (2012). Het Oude Bornhof en Omgeving: zeven eeuwen geschiedenis in Zutphen. Zutphen: eigen uitgave
